พฤติกรรมของคนเล่นหวยชาวไทย คงรอลุ้นกันและรอเวลากันในทุกวันที่1 และวันที่ 16หรือคงคุ้นเคยกับคำว่า พรุ่งนี้หวยออก หลายคนคงจดจ่อหาเลขเด็ด เพื่อมาแทงกันนั้นเอง และการเล่นหวยนั้นมีความผูกพันกันคู่กับสังคมไทยมาช้านาน จนถึงในปัจจุบัน โดยหวยนั้นจะมีทั้งหวยบนดิน หวยใต้ดิน หวยออนไลน์ ได้แพร่ระบาดไปอย่างมากในช่วงนับหลายสิบปีที่ผ่านมา ทำให้แทบไม่มีคนไทยคนใดที่ไม่รู้จักการเล่นหวย หรือแทบไม่มีใครที่ไม่รู้จัก ว่าต้องไปซื้อกับใคร ซื้อที่ไหน อย่างไร และการเล่นนั้นทุกกลุ่มชนชั้นของสังคมทั่วประเทศ
ได้มีการศึกษารางวัลจากสำนักงานคณกรรมการวิจัยแห่งชาติ ประจำปี 2550 เรื่องวิลัย การคำนวณผลตอบแทนที่คาดว่า จะได้รับเงินรางวัลจากสลากกินแบ่งรับบาลไทย โดย ผศ. วราฤทธิ์ พานิชกิจโกศลกุล ภาควิชาคณิตศาสตร์ ของคณะวิทยาศาสตร์ ในมหาวิทยาลัย ธรรมศาสตร์ ผลการวิจัยพบว่า การซื้อสลากจะทำให้ผู้ที่ซื้อนั้น สูญเสียเงิน เฉลี่ย 40สตางค์ค่อราคาของสลากกินแบ่งรัฐบาล 1บาท ส่วนในการซื้อสลากเลขท้าย จะทำให้ผู้ที่ซื้อสลากกินแบ่งรัฐบาล จะทำให้สูญเสียเงิน โดยเฉลี่ยอย่างน้อย 35 สตางค์ และมากที่สุดอยู่ที่ 70 สตางค์ต่อราคาสลาก 1บาท และสลากของเลขท้าย โอกาสที่จะได้รับเงินรางวัลเลขท้าย 2 ตัว ของรางวัลสลากกินแบ่งรัฐบาล จะมีโอกาสในการได้รับรางวัลเพียงแค่ 1 ใน 100 ขณะที่มีโอกาสถูกรางวัลที่ 1พิเศษ มีมูลค่ามากถึง 30 ล้านบาท ก็จะมีดอกาสที่จะถูกรางวัลนั้นเพียงแค่ 1 ใน 30 ล้านเท่านั้น
หวยใต้ดิน นอกจากจะเป็นการพนันที่สามารถเข้ามาเล่นได้ง่าย และยังมีคนเข้ามาเล่นมากอีกด้วย และยังเป็นการพนันที่มีคนเข้ามาเกี่ยวข้องมากกว่าการพนันของชนิดอื่นๆ มีวงเงินที่เกี่ยข้องในหวยใต้ดินมูลค่าสูงอย่างมาก จากการได้มีการศึกษาของ สังศิต พิริยะะรังสรรค์ พร้อมคณะ ระบุในปี พ.ศ. 2544 ได้มีผู้ที่เข้ามาเล่นหวยใต้ดินทั่วประเทศสูงมากถึง 23.7 ล้านคนในวงเงินของหวยใต้ดิน มีมุลค่าไม่ต่ำกว่า 92,00 ล้านบาทต่อปี หรืออาจจะมากกว่า อาจจะสูงถึง 542,000 ล้านบาท กำไรส่วนหนึ่งมาจากการหวยใต้ดิน กลายเป็นส่วยให้เจ้าหน้าที่ของรัฐ หรือผุุ้คนที่มีอิทธิพลเหนือกว่าเจ้ามือหวย ในพื้นที่นั้นๆ มากกว่าปีละ 11,000 ล้านบาท ขณะเดียวกันที่ศึกษาการพนันภาพรวมของ สถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ทำการสำรวจสถานการณ์ของการพนัน และได้พบว่าในปี 2553 หวยใต้ดินได้ครองแชมป์อันดับ 1 ของการพนันประเทศไทย ควบคู่กับสลากกินแบ่งรัฐบาล โดยมีการพนันในบ่อน แบะการพนันการเล่นของฟุตบอล ได้ติดอันดับตามมา และประมาณการจำนวนเงินที่ใน อุตสาหกรรมการพนัน ตลอดทั้งปีมีสูงมากถึง 357,275 ล้านบาท
การพนันหวยใต้ดินนั้นยังเป็นธุรกิจที่เลลี่ยงการจ่ายภาษี จึงมีการจัดตั้งเครือข่ายการขายขึ้นมาก และการจัดเก็บรายได้ทั้งหมดอย่างกว้างขวางนั้น มีความยืดหยุ่นสูงมาก ทำให้ธุรกิจหวยใต้ดินนี้ไม่สามารถขยายเครือยข่ายได้อย่างเป็นระบบ มีทั้งเจ้ามือรายย่อย ในระดับชุมชน ระดับตำบล ระดับอำเภอ จะมีทั้งเจ้ามือรายกลาง เจ้ามือรายใหญ่ ซึ่งมีการรับแทงหวยในทั่วประเทศ เจ้ามือรายกลาง รายใหญ่สามารถอาศัยเงินจากได้รายได้ จากการขายหวยใต้ดิน ไปสร้างฐานอำนาจ ทั้งการเมืองเศรษกิจ
รายงานการสำรวจพฤติกรรรมของการซื้อหวยใต้ดินของชาวไทย โดยการสัมภาษณ์ของกลุ่มตัวอย่างที่มีอายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป เป็นจำนวนทั้งหมด 7,900 กลุ่ม ทั่วทุกภูมิภาคในประเทศไทย และได้พบว่า ชาวไทยในภาคอิสานซึ่งเป็นภาคที่มีรายได้ ต่อหัวต่ำที่สุดในประเทศไทย ได้ใช้จ่ายเิงนเพื่อการเล่นหวยใต้ดินนั้น เป็นสัดส่วนเงินรายได้ที่สูงกว่าประชาชนในภาคึอื่นๆ พบว่าจะเป็นเพศหญิงจะเล่นมากกว่าเพศชาย กลุ่มคนโสดมากกว่าผู้ที่ การสมรสมักอยู่ตามลำพัง ระดับการศึกษาต่ำกว่าชั้นมัธยมจะพบได้มากที่สุด ผู้ที่มีรายได้น้อยได้ใช้เงินเพื่อซื้อหวยใต้ดินสูงกว่าคนผู้ที่ มีรายได้สูง และข้าราชการซึ่งเป็นผู้ที่มีรายได้น้อยกว่า อาชีพอื่นๆ ได้ใช้เงินเพื่อซื้อหวยใต้ดินเป็นจำนวนมากกว่าอาชีพอื่นๆ อีกดด้วย
ในแง่ของจิตวิทยา ค่านิยมและความเชื่อ เป็นตัวชี้นำของพฤติกรรมบุคคลในการดำเนินชีวิตในสังคมไทย ซึ่งพบว่าพฤติกรรมการเล่นหวยนั้น มีแนวโน้มไปทางใกล้เคียงกับ ปฏิกิริยา halo effect นั่นคือ การรับรู้ของแต่ละบุคคล (Perception) ต่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งแล้วตัดสินใจ (Decision) เชื่อตาม ซึ่งทำให้เกิดความเชื่อ
หวยใต้ดิน : มุมมองของการเปลี่ยนแปลง เศรษกิจของสังคสมประเทศไทยผ่านธุรกิจการพนัน ของ นพนันท์ วรรณเทพสกุล ในปี พ.ศ . 2554 ได้พบว่า ในการเล่นหวยนั้นมีลักษณะพิเศาต่างจากการพนันชนิดอื่นๆ และยังเล่นได้ง่ายกว่าการพนันชนิดอื่น อีกด้วย ตรงที่มีติทางวัฒนธรรมที่มีส่วนเกี่ยวข้องมากมาย และยังสามารถเข้ากันกับวิถีชีวิต ในแบบพึ่งพิงอุปถัมภ์
คุณลักษณะที่พิเศษในหลายๆอย่าง เช่น การเล่นหวยให้ความรู้สึกว่าตนเอง นั้นมีส่วนร่วมในกิจกรรมของสังคม เป็นการปรับตัวในเข้ากันกับบุคคลอื่นๆ ในการใช้ชีวิตในสังคม ที่มีสมาชิกจำนวนมากที่เข้ามาเล่นหวยใต้ดิน จนเป็นกิจวัตร จึงทำให้เกิดค่านิยม แะลความเชื่อในสังคมนั้นๆ หวยนั้นเป็นการเสี่ยงโชคด้วยตัวเลขตั้งแต่ 0 -9 และยังเป็นการพนันที่เล่นได้ง่าย จึงสร้างความหวังให้กับบุคคลที่เข้ามาเล่น ให้สามารถดำเนินชีวิตอย่างมีเป้าหมาย ที่เข้าถึงง่ายที่สุด
โดยส่วนมากผู้ที่เล่นนั้นจะใช้เงินจากการทำงานปกติมาเล่นหวยใต้ดิน หรือเงินจาการสะสมส่วนหนึ่งที่เก็บไว้ จึงไม่คิดว่าตนเองนั้นจะต้องเดือดร้อนเมื่อเสี่ยงโชคแล้ว ไม่ถูกรางวัล และปัจจัยสำคัญที่ทำให้บุคคลที่เข้ามาเล่นหวยนั้น ตัดสินใจซื้อหวยในแต่ละงวด โดยบุคคลที่เล่นนั้นประกอบด้วย ความชอบเสี่ยงโชค ความสนุกสนาม ความหวังอยากรวย จึงทำให้มีพฤติกรรมในการแสวงหา (seeking behavior) เลขเด็โ ทั้งการหาจาก ความฝัน ความเชื่อถือ ในสิ่งศักดิ์สิทธิ พระ สิงสาราสัตว์ และ สิ่งที่มีความแปลหลาด
นอกจากนี้ในการซื้อหวยไม่ใช่คนทั่วไป เท่านั้นที่รอวันที่หวยจะออก กลุ่มคนที่มีรายได้สูง จะชอบซื้อลอตเตอรี่ และหวยใต้ดิน เฉลี่ยแล้วมากถึง 14 ครั้งต่อปี หรือคิดเป็นปีละ 1 หมื่นบาท ส่วนมากจะเป็นคนกลุ่มทั่วไปที่ซื้อเกือบ 2เท่าที่มีอยู่ 12 ครั้งต่อปี และตกปีละ 4,500 บาท ในขณะเดียวกันในกลุ่มคนที่มีรายได้สูง
จะมีพฤติกรรมเสพติด ในการซื้อลอตเตอรี่และหวยใต้ดิน เป็นเงินที่เพิ่มขึ้นมากถึง 76 % นับจากครั้งแกรที่เริ่มซื้อ สะท้อนไปถึงว่าคนรวยยิ่งซื้อยิ่งติด และยังมีความหวังสูงจากการถูกรางวัลของหวย และในขณะที่มีกลุ่มคนทั่วไปซื้อลอตเตอรี่ และหวยใต้ดินเป็นเงินเพิ่มขึ้เพียงแค่ 42 %
พฤติกรรมในการซื้อ การกระทำหรือการปฎิบัติที่เกี่ยวข้งอกับหวยใต้ดิน
หวยใต้ดินนั้น หมายถึง กิจกรรมการพนันที่เสี่ยงโชคชนิด 1 ที่ผู้เล่นจะทำการพนันกับเจ้ามือ โดยจะอ้างอิงผลรางวัลจากรางวัลของสลากกินแบ่งรัฐบาล และยังมีศัพท์เฉพาะที่ใช้สำหรับหวยใต้ดิน เช่น
อ่านเพิ่มเติม ประวัติความเป็นมาของลอตเตอรี่
